Wiele gatunków ptaków owadożernych np. sikory, szpaki, drozdy czy jaskółki
są naszymi sprzymierzeńcami w walce z różnymi szkodnikami. Zjadają bowiem
ogromne ilości owadów. Obliczono, że jedna rodzina bogatek (ok. 11 osobników)
zjada w ciągu roku 75 kg owadów.
Ptaki pełnią także funkcje sanitarne – niektóre gatunki zjadając padlinę nie
tylko oczyszczają środowisko z potencjalnego zagrożenia chorobami, ale są
przede wszystkim niezbędnym ogniwem łańcucha pokarmowego. Inne urzekają nas
swoim śpiewem, popisami tanecznymi, czy niezwykle barwnym upierzeniem.
Każdy dba o piękno otaczającego nas środowiska. Do niedawna sądzono, że
dziuplaste i zasychające drzewa w lasach i parkach, obumarłe ich części,
leżące często na ziemi czy też murszejące pnie, to przejaw niechlujstwa,
lekceważenia obowiązków przez właściciela i należy je usnąć. Takie
postępowanie powoduje niszczenie miejsc gniazdowania wielu gatunków ptaków
rzadkich i chronionych. Drzewa martwe i obumierające są miejscem, w którym
przebiega szereg ważnych procesów życiowych.
Ptaki gnieżdżące się w dziuplach potocznie nazywamy dziuplakami. Dziupla
zapewnia im bezpieczeństwo, tak w czasie wysiadywania jaj, jak i daje
schronienie podczas zmian klimatycznych np. upały, mrozy, opady. W Polsce
występuje 10 gatunków dzięciołów. Niektóre z nich co roku wykuwają nowe
dziuple, a wówczas stare mogą być zajmowane przez inne gatunki np. gołębie
siniaki, gągoły, sowy tj. sóweczka czy włochatka. Wiele dzięciołów preferuje
drzewa o miękkim drewnie np. topole, a zwłaszcza osikę, wierzbę, olszę, klon,
brzozę, a także wybiera drzewa próchniejące, których drewno też jest
zmiękczone przez bakterie, grzyby i bezkręgowce. Dziuplaki, w tym także
sikory, kowaliki, dudki, szpaki, muchołówki, pleszki, kraski czy jerzyki, aby
mogły przystąpić do rozrodu potrzebują swoistego drzewostanu, aby potrafiły
znaleźć odpowiednią dla siebie dziuplę oraz dostatecznie dużo pokarmu. Las
powinien odznaczać się dużą różnorodnością biologiczną. Niezmiernie ważne są
drzewa powalone, martwe oraz kikuty drzew, od których odstaje kora,
szczególnie przyjazna dla pełzaczy, które budują swoje gniazda w szczelinach
pod korą. Aby pomóc dziuplakom można rozwieszać budki lęgowe na ścianach
budynków czy na drzewach, jednak należy pamiętać o tym, że ochrona dziuplaków
to przede wszystkim starania o zachowanie drzew dziuplastych. Drzewa te poza
lasami występują również na starych cmentarzach, w sadach, miejskich parkach.
Zatem dla ochrony dziuplaków należy troszczyć się o zachowanie starych drzew,
pozostawiać drzewa o miękkim drewnie i co bardzo ważne nie usuwać
obumarłych i zbutwiałych kawałków pni oraz opadłych gałęzi na pozór
niepotrzebnych w lesie czy parku.
Uczniowie naszej szkoły, uczęszczający na zajęcia koła ornitologicznego i
OTOP bardzo zainteresowali się losem drzew dziuplastych w naszym mieście.
Zorganizowaliśmy zajęcia dydaktyczne i zaopatrzeni w niezbędne informacje
ruszyliśmy w teren. Staraliśmy się zauważyć, czy w naszym mieście występują
takie drzewa, jakie gatunki ptaków się w nich gnieżdżą. Okazało się, że jest
ich całkiem sporo, najwięcej na Wyspie Łososiowej, gdzie rośnie mnóstwo
olszy. Drzewa te zamieszkują między innymi: bogatki, szpaki, grzywacze.
Uczniowie nabyli wiele cennych informacji, które pomogły im lepiej zrozumieć
otaczającą nas przyrodę.
Opiekun
szkolnego koła OTOP
Monika
Kosowska
|